Ինչպես կարող ենք ամրացնել ոսկրերը. օսթեոպորոզ
ԱՌՈՂՋԱԿԱՆ, Շաբաթվա լուր | ankakh | March 3, 2011 16:02Այս հիվանդությանը բնորոշ է ոսկրազանգվածի զգալի կորուստը: Ոսկրերը դառնում են այնքան փխրուն, որ կոտրվում են նույնիսկ չնչին ծանրություն բարձրացնելու դեպքում:
Օգնությունը ժամանակին է անհրաժեշտ
Ոսկորն անկյանք զանգված չէ, դրա մեջ անընդհատ նոր հյուսվածքներ են առաջանում կորսվածի փոխարեն: Երիտասարդ տարիքում այդ գործընթացը կայուն է, սակայն 30-33 տարեկանում արդեն սկսվում է բնական ոսկրահյուսվածքի դանդաղ քայքայում: Իսկ ավելի մեծ տարիքում կոտրվածքներից խուսափելու համար ոսկրերը պետք է հարաբերականորեն ամուր լինեն: Սակայն այնպիսի գործոններ, ինչպիսիք են սխալ սնվելը, հորմոնալ փոփոխությունը, ժառանգականությունը, սակավաշարժությունը նպաստում են ոսկրազանգվածի նվազման ընթացքի արագացմանը, իսկ նորի առաջացումը խիստ դանդաղում է: Սա է օսթեոպորոզը:
Հիվանդության նենգությունն այն է, որ այն զարգանում է աննկատ. սկզբում կարող է գոտկատեղում տնքացող բութ ցավ և քաշի անէական կորուստ լինել: Հետո մարդու կեցվածքը կարող է փոխվել, և ողնաշարի նստեցման պատճառով նույնիսկ հասակը պակասել: Հիվանդությանն ուղեկցող երևույթներ են եղունգների շերտատումը, ոտնաթաթի և ծնկան հաճախակի գիշերային ջզաձգումները, քրոնիկ հոգնածությունը և անգամ ժամանակից շուտ սպիտակելը: Մտահոգիչ է, որ հիվանդությունն ավելի ու ավելի հաճախ հանդիպում է երիտասարդ բարձրահասակ ու նիհար կազմվածքով կանանց մոտ: Հիվանդության գլխավոր պատճառը վաղ տարիքում (30, երբեմն էլ` 20 տարեկանում) քաշի պակասեցմանը միտված դիետաներն են: Ոսկրերի ամրացման համար կալցիումն անհրաժեշտ է: Սակայն վիճակագրական տվյալների համաձայն` յուրաքանչյուր 5-րդը պահանջվող քանակից քիչ է կալցիում ընդունում, իսկ յուրաքանչյուր 3-րդը հասուն տարիքում տառապում է ոսկրերի փխրունությունից: Տարիքի հետ կալցիումի անբավարարությունն ավելի զգալի է դառնում` կապված կանացի հորմոնի` էստրոգենի նվազման հետ: Դաշտանադադարի ժամանակ ոսկրազանգվածի կորուստը տարեկան կտրվածքով կարող է հասնել 2-5%-ի և դառնալ օսթեոպորոզի պատճառ: Ուստի կանանց օգնում են կալցիումով հարուստ օրաբաժինն ու պարբերական ֆիզիկական վարժությունները (ցանկացած տարիքում):
Ճիշտ սնվեք
Կալցիումով հարուստ սննդակարգ նախընտրելու դեպքում ավելացրեք ճարպաթթուների քանակը (հարմար են բուսականն ու ձկան մեջ պարունակվողը), քանի որ դրանք նպաստում են օրգանիզմում արժեքավոր հանքանյութի յուրացմանը: Բացի այդ, հիշեք, կալցիումն ամբողջությամբ չի յուրացվի, եթե դրա հետ մեկտեղ մագնեզիում չօգտագործեք: Թե՛ մեկը և թե՛ մյուսը բավականաչափ առկա են կաթնային ու ծովային մթերքներում, մսի, կանաչ բանջարեղենի մեջ: Հիշեք, սակայն, որ մսամթերքի չարաշահումը վտանգավոր է: Սպիտակուցներով գերհագեցած օրգանիզմն աշխատում է ազատվել կալցիումից:
Զգուշացեք կոֆեինից: Սուրճը ոսկրերից «լվանում» է մեծ քանակով կալցիում: Դրանով ձեզ վտանգի եք ենթարկում: Ի դեպ, կոֆեին կա ոչ միայն սուրճի, տաք շոկոլադի, կոլայի, այլև թեյի մեջ:
Հիվանդության զարգացմանը նպաստում են նաև աղը, շաքարն ու ալկոհոլը: Այս սննդամթերքները կարծես դուրս են մղում կալցիումի պաշարները, ինչը հանգեցնում է ոսկրերի ձևախախտման: Պետք է նաև հրաժարվել կամ գոնե նվազեցնել ծխելը: Այդ վնասակար սովորությունը նվազեցնում է կանացի հորմոնների մշակումը:
Ավելի լավ է կանխել հիվանդությունը
Գերազանց կանխարգելիչ միջոց է սպորտը: Հատկապես պարերը, քայլքն ու լողը: Ինչպես տեսնում եք, դրանք ոչ միայն կանխարգելիչ, այլև հաճելի զբաղմունք են: