Սեռական կյանքը 50-ից հետո. «Տարիքը լուրջ գործոն չէ»

Ամուսնացած տարեցներն աչքի են ընկնում ավելի ուժեղ սեռական ակտիվությամբ, քան միայնակ ապրող ամուրիները կամ ամուսնալուծվածները

Կա մի կարծրատիպ, որ 50 տարեկանից հետո սեռական կյանք գոյություն չունի, իսկ եթե լինում է, ուրեմն վնասակար է: Այս պատկերացումը, մասնագետների խոսքերով, խոր մոլորություն է, քանի որ մարդկանց սեռական հակումը (լիբիդոն) տարիքի հետ, իհարկե, նվազում է, սակայն լիովին չի մարում, և մեծ տարիքում սեռական ակտիվությունը նույնքան բնական երևույթ է, որքան սեռական հասունության շրջանում:
Սեքսուալ խնդիրները մարդիկ հաճախ կապում են տարիքի հետ` համոզված լինելով, որ 40 տարեկանից հետո նվազում և աստիճանաբար անհետանում է մարդու թե’ սեռական ցանկությունը, թե’ հնարավորությունները: Բժիշկ-սեքսոլոգների մոտ նման կարծրատիպերը միայն ժպիտ են առաջացնում:

«Ո՞վ ասաց, որ սեռականությունը մարում է 40 տարեկանում: Դա նույնն է, եթե ասենք, որ մարդու հոտառությունը դադարում է 40 տարեկանում», – ասում է բժիշկ-սեքսոլոգ, բժշկական գիտությունների թեկնածու, Հերացու անվան ԵՊԲՀ սեքսոլոգիայի ամբիոնի դասախոս Վրեժ Շահրամանյանը:
Ըստ Շահրամանյանի՝ նման կարծրատիպերն առաջանում են դեզինֆորմացիայի հետևանքով, որոնցից տուժում են հասարակության բոլոր տարիքային խմբերը:

«Եթե մարդիկ, մանավանդ մեծահասակները, ստանան ճիշտ, գրագետ ինֆորմացիա, շփվեն սեքսոլոգների հետ, իրենք էլ կհամոզվեն, որ տարիքն այդքան էլ լուրջ գործոն չէ , – ասում է Վրեժ Շահրամանյանը: – Իսկ լռելը, չխոսելն, ամեն ինչ իր մեջ պահելը և սեփական անհիմն, գիտական հիմքերից զուրկ ինֆորմացիայով առաջնորդվելը, այո, ժամանակի ընթացքում բերում են նրան, որ 50-ամյա անձնավորությունը սեռական կյանքին նայում է ինչպես մի անհասանելի երևույթի»:
Հաճախ կարելի է լսել, թե տարեցների համար սեռական կյանքը վնասակար է: Բժիշկ-սեքսոլոգը նման կարծիքները սխալ է համարում և նշում է, որ հենց սեռական անբավարարվածությունը կարող է ախտաբանական պրոցեսների պատճառ դառնալ ինչպես երիտասարդների, այնպես էլ մեծահասակների մոտ:

«Կլիմաքսի շրջան ապրող թե’ կանանց, թե’ տղամարդկանց ներշնչելը, թե այդ հասակում սեռական կյանքն իբր վտանգավոր է կամ վնասակար, պարզապես անհեթեթություն է: Դրա հետևանքով հաճախ ի հայտ են գալիս մելանխոլիկ ծանր նևրոզներ, որոնք կարող են հոգեբանորեն ծանրացնել մարդու հետագա կյանքը», – նշում է Շահրամանյանը:
Սեռական առողջության մասին պետք է սկսել հոգ տանել երիտասարդ տարիքից` մեծահասակ տարիքում առողջ սեռականություն ունենալու համար:

«Սեռական ֆունկցիան, իհարկե, հավերժ չէ, բայց եթե երիտասարդը վարի սեռապես առողջ կենսակերպ, ապա սեռական ֆունկցիան, մասնավորապես լիբիդոն, հնարավոր է պահպանել մինչև խոր ծերություն: Տղամարդկանց դեպքում՝ նաև պոտենցիան: Ճիշտ է, այն չի լինի այնպիսին, ինչպես երիտասարդ տարիքում, բայց այն կպահպանվի մինչեւ պատկառելի տարիք», – ասում է բժիշկը:
Տարեցների սեռական ակտիվությունը տարբեր է` կապված անհատական առանձնահատկություններից. «Այն մարդիկ, որոնց սեռական հակումն ու գրգռականությունը երիտասարդ ժամանակ բուռն և ուժգին են դրսևորվել, իրենց սեռական ակտիվությունը պահպանում են մինչեւ խորը ծերություն՝ հաճախ նույնիսկ 70-ն անց տարիքում,- ասում է Շահրամանյանը:- Մինչդեռ չափավոր սեռական հակումով մարդկանց սեռական եռանդն ավելի վաղ է թուլանում, և նրանցից շատերը, 60-ը չանցած, արդեն սեռական ցանկություն չեն ունենում»:

Շահրամանյանն ասում է, որ այն մարդիկ, ովքեր երիտասարդ տարիքում կանոնավոր սեռական կյանք են վարել, անհամեմատ ավելի երկար են պահպանում իրենց սեռական ակտիվությունն՝ ի տարբերություն իրենց՝ ոչ կանոնավոր սեռական կենսակերպով ապրող հասակակիցներից: Պատճառն անգործության հետևանքով տեղի ունեցող ատրոֆիայի՝ (սնուցման խանգարում) կենսաբանական հանրահայտ օրենքն է, որը վերաբերում է ոչ միայն մարմնի մկաններին (մարզված մկանները նորմալ գործում են, չմարզվածները՝ ապաճում), այլեւ բոլոր օրգան-համակարգերին և մասնավորապես հոգեսեռական մեխանիզմներին:

Սեռական ակտիվությունը մինչև ծերություն պահելուն նպաստում է նաև ամուսնական կյանքը: «Ամուսնացած տարեցներն աչքի են ընկնում զգալիորեն ավելի ուժեղ սեռական ակտիվությամբ, քան միայնակ ապրող ամուրիները կամ ամուսնալուծվածները, – ասում է սեքսոլոգը,- հնարավոր է, որ դա հոգեսեռական մեխանիզմների կանոնավոր մարզումների հետևանքն է»:
Սեռական հակման ուժգնությունն ու կանոնավոր սեռական կյանքը չեն միայն որոշում, թե մարդը տարեց հասակում ինչպիսի սեռական հակում կունենա: Շատ բան է կախված մարդու ապրելակերպից: «Մարդը, ով ո’չ նորմալ քնում է, ո’չ նորմալ սնվում, շատ է նյարդայնանում, օրը սկսում է ծխախոտով ու սուրճով, քիչ է շարժվում, սպորտով չի զբաղվում, 35 տարեկանում արդեն կարող է ունենալ պոտենցիայի և սեռական ցանկության հետ կապված խնդիրներ, – ասում է Շահրամանյանը,- պարզ է, որ ավելի մեծ տարիքում այս խնդրիներն ավելի կխորանան»:

Ինչպես ասում է բժիշկը՝ սեռական ֆունկցիան ուղղակիորեն կախված է օրգանիզմի գործունեությունից և նյութափոխանակությունից: Նա, ով ունի առողջ մարմին, լավ նյութափոխանակություն և, հետևաբար, սեռական հորմոնների նորմալ սինթեզ, անհամեմատ ավելի երկար է պահպանում իր սեռական ֆունկցիան:

«Այստեղ մեծ նշանակություն ունի նաև սննդակարգը: Ցավոք, սեքսուալ սննդակարգի հարցում մենք տկար ենք. Հայաստանում և’ երիտասարդները, և’ մեծահասակները շատ անկանոն են սնվում,- ասում է Շահրամանյանը,- մենք կարող ենք ուտել յուղոտ միս, վրայից աղցան, ապա միրգ, հետո ալկոհոլ, վերջում էլ հեղուկներ խմել: Կարող ենք օրը սկսել անիմաստ մեկ բաժակ սուրճով, երբ օրգանիզմն ուտելիքի կարիք ունի, իսկ հետո ուզում ենք լավ սեքսուալ հնարավորություններ ունենալ»:

Բժշկի խոսքերով՝ առաջին հերթին ցանկալի է հրաժարվել գազավորված խմիչքներից, ֆաստ-ֆուդից, և անցնել ռացիոնալ, ճիշտ սննդակարգի (այս մասին «Անկախի» առաջիկա համարներում):
«Մեր երկրում ճարպակալման շատ մեծ խնդիր կա: Փողոցում, եթե ուշադրություն դարձնեք, կնկատեք, որ հայ երտասարդների մեծ մասը կլորիկ որովայնով են», – ասում է բժիշկը:

Հայաստանում կա մի կարծրատիպ, որ «կերած-խմած հայ տղամարդը» շատ գեղեցիկ և սեքսուալ երևույթ է: Իրականում նման մարդիկ անառողջ են, ունեն նյութափոխանակության հետ խնդիրներ, իսկ սեռական խնդիրները նրանց մոտ շատ վաղ տարիքում են առաջ գալիս:
Բժիշկն ասում է, որ ճարպակալման ժամանակ նվազում է տեստոստերոնի (հորմոն) մակարդակը, որը սեքսուալ առողջության դիրիժորն է:
Մեկ ուրիշ կարծրատիպի համաձայն՝ իրեն հարգող «հայ տղամարդն» անպայման պիտի ծխի և խմի, իսկ այս ամենը նպաստում է սեռական ակտիվության անկմանը:

«Նույնիսկ մեկ ծխախոտը դանդաղեցնում է սպերմատազոիդի շարժունակությունը, այսինքն, դա ապտակ է տղամարդու վերարտադրողական առողջությանը, սերնդաշարունակմանը, – ասում է բժիշկը: – Տղամարդու անպտղության հարցը Հայաստանում գտնվում է բավականին լուրջ վիճակում: Ես չեմ ուզում ահաբեկիչ մտքեր արտահայտել, բայց ամեն երկրորդ անձը, ով գալիս է մեզ մոտ ստուգվելու նախքան ամուսնանալը, խնդիր ունի վերարտադրողականության հետ»:

Ծխելուց աստիճանաբար սկսում է թուլանալ նաև պոտենցիան, քանի որ ծխախոտի ծուխն իր մեջ պարունակում է 3000-ից ավելի թունավոր նյութեր, որոնք սեռական օրգանների անոթներում ստեղծում են խոչընդոտող գոյացություններ (վահանիկներ), ինչի հետևանով փոքրանում է արյան հոսքը, որը պիտի սնուցեր սեռական օրգանները: Այսպիսով, եթե շատ ծխողները անպայման բախվում են պոտենցիայի հետ կապված խնդիրների հետ, ապա պասիվ ծխողները նույնպես ռիսկի տակ են:
«Ապացուցված է, որ ծխելը թողնելուց հետո տղամարդու վերարտադրողական առողջությունը 30%-ով լավանում է», – նշում է Շահրամանյանը:

Նա ասում է, որ ալկոհոլի տարբեր տեսակներ տարբեր ներգործություն են ունենում սեռական ֆունկցիայի վրա. եթե մեկ բաժակ կարմիր գինին մաքրում է անոթները և օգտակար է սեռական ֆունկցիայի համար, ապա գարեջուրը ժամանակի ընթացքում պոտենցիան նվազացնելու հատկություն ունի: Իսկ օղին ազդում է լյարդի վրա, որի աշխատանքն ուղղակիորեն կապված է սեռականության հետ: