«Չեմ հեռանա, մինչև չտեսնեմ խաղաղ արևածագն անկախ Արցախի վրա»

Ցվետանա Պասկալևայի հուշերը ղարաբաղյան պատերազմի մասին ընթերցողներին հասու կլինեն արդեն այս տարվա ավարտին• «Գիրքը ռուսերեն կլինի, քանի որ Ղարաբաղի մասին հուշերս միայն ռուսերենով եմ կարողանում արտահայտել»,-ասում է Պասկալևան: Բուլղարացի լրագրող, սցենարիստ Ցվետանա Պասկալևան աշխատում է նաև Ղարաբաղի մասին երկու վավերագրական ֆիլմերի վրա, որոնք ևս առաջիկա ամիսներին պատրաստ կլինեն:
«Ցավդ տանեմ. սա առաջին հայերեն բառն էր, որ լսեցի` 1991-ի մայիսին հայտնվելով Շահումյանի շրջանում»,-ասաց Պասկալևան ուսանողների հետ հանդիպման ժամանակ:
48-ամյա Պասկալևան առաջին արտասահմանյան լրագրողն էր, որ 90-ականներին սկսեց լուսաբանել Ղարաբաղյան հակամարտությունը և արևմուտքին ներկայացրեց խնդրի էությունը: 30-ամյա ասպիրանտը թողեց կրթությունը, կարիերան և անգամ որդուն ու Հայաստան եկավ: «Ճշմարտությունը պատմող առաջին նյութից և ադրբեջանական բանտում փակված հայ լրագրող Վարդան Հովհաննիսյանի փրկության համար կազմակերպած ստորագրահավաքից հետո ադրբեջանցիներն ինձ հեռակա կարգով մահվան դատապարտեցին: Հակառակ լրագրողական էթիկային, ես մի կողմն եմ ներկայացրել իմ նյութերում, բայց միայն ճշմարտությունը»,-ասում է Պասկալևան և հավելում, որ ադրբեջանցի դիպուկահարների համար մի քանի անգամ թիրախ է դարձել իր տեսախցիկը: Բայց Ցվետանան նկարահանումները շարունակելու համար իր մեքենան է փոխանակել նոր տեսախցիկով:
«Մենք ենք հաղթել»,-ասում է Պասկալևան` Ղարաբաղյան պատերազմի մասին խոսելիս ու հիշում, թե ինչպես խիզախ հայորդիներն անգամ տանկի դեմ էին մարտի դուրս գալիս. «Հնգամյա որդուս Դավիթ եմ կոչել մի զոհված զինվորի պատվին: Այդ 26-ամյա զինվորը տաղանդի, քաջության և հայրենասիրության մարմնավորում էր, մեծ գիտնական կդառնար, եթե չզոհվեր Շահումյանում»:
Պասկալևան հիշում է, որ 1991-ի սեպտեմբերին կաթողիկոս Վազգեն Առաջինի հետ հանդիպման ժամանակ կաթողիկոսն ասել էր, թե Ցվետանան երբեք չի հեռանա Հայաստանից: «Մտածեցի, որ զոհվելու եմ մարտի դաշտում: Բայց ոչ, պատերազմից հետո մնացի, որ տեսնեմ Ղարաբաղյան հարցի վերջնական` արդարացի և հայանպաստ լուծումը»,-ասում է Ղարաբաղի պաշտպանության բանակի գնդապետ և «Քաջության համար» շքանշանակիր Պասկալևան, ով հրադադարից հետո մինչ օրս էլ ապրում է Հայաստանում: