«Գրքի բերքահավաք»` Երևանում
ՄՇԱԿՈՒՅԹ, Շաբաթվա լուր | Հայկուհի Բարսեղյան | October 26, 2010 13:21ԱՊՀ և Բալթյան երկրների գրահրատարակիչները և թարգմանիչները չորս օրով Հայաստանում են` քննարկելու թարգմանական գրականության հիմնախնդիրները, զարգացման հեռանկարները և ուղիները:
Հոկտեմբերի 25-28-ը Երևանում անցկացվում է ԱՊՀ և Բալթյան երկրների թարգմանիչների և հրատարակիչների 4-րդ համաժողովը, որն այս տարի կրում է «Թարգմանական գրականության տարածումն ու ֆինանսավորումը» խորագիրը:
Երևանյան համաժողովին մասնակցում է շուրջ 130 պատվիրակ 22 երկրներից` Հայաստան, Բելառուս, Ղազախստան, Ղրղզստան, Մոլդովա, Ռուսաստան, Տաջիկստան, Ուզբեկստան, Ուկրաինա, Լատվիա, ինչպես նաև` Բելգիա, Բուլղարիա և մի շարք այլ երկրներ:
Համաժողովի շրջանակներում Առնո Բաբաջանյան համերգասրահում տեղի է ունենում գրքի ցուցահանդես, որտեղ հրատարակիչները ներկայացնում են վերջին տարվա ընթացքում հրատարակած թարգմանական գրականությունը:
Ցուցահանդեսի մասնակիցներից է նաև ուկրաինական «Ռադուգա» հրատարակչությունը և համանուն ամսագիրը: Ամսագրի գլխավոր խմբագիր Յուրի Կովալսկին նշում է, որ նմանատիպ ցահանդեսները շատ կարևոր են հրատարակչական գործում, քանի որ հնարավորություն է ընձեռվում ձեռք բերել նոր կապեր այլ երկրների հրատարակիչների հետ: «Այժմ հրատարակիչների համար դժվար ժամանակաշրջան է, քանի որ գրքերն էլ առաջվա պես լավ չեն վաճառվում: Նման ցուցահանդեսները հանրայնացնում են գիրքը և հրատարակչական գործը` նպաստելով գրքի վաճառքին»,- ասում է Կովալսկին:
Նա նաև ասում է, որ համաժողովը հնարավորություն է ընձեռել ծանոթանալու հայ գրողների և հրատարակիչների հետ. «Այժմ բանակցում ենք, որ մեր ամսագրի էջերում տպագրենք հայ գրողների թարգմանական աշխատանքները: Այսպիսով ամսագիրն ավելի հետաքրքիր կդառնա, մեր ընթերցողին կծանոթացնենք հայ ժամակակից գրական մտքի հետ»:
Հայաստանի գրողների միության նախագահ Լևոն Անանյանը գրքի ցուցահանդեը բանաձևում է որպես «գրքի բերքահավաք»: Անանյանը նշում է, որ ներկայացված են ժամանակակից հայ գրականության արժեքները տարբեր լեզուներով` հավելելով, որ «Լավ գիրքով մի ողջ սերունդ է կրթվում, իսկ վատ գիրքը ընթերցողի ճաշակն է փչացնում»: Գրողների միության նախագահը հատկապես կարևորում է թարգմանական գրականության բանկի ստեղծման նախաձեռնությունը, որը Հայաստանում իրականացնում են Գրողների միությունը և Վալերի Բրյուսովի անվան լեզվաբանական համալսարանը: «Ժամանակակից գրականության թարգմանական բանկ ենք ստեղծում աշխարհի բոլոր լեզուներով: Սա քայլ է, որին պիտի բոլորս մասնակցենք, որպեսզի Հայաստանը աշխարհին ներկայանա առաջին հերթին ազգային գրականությամբ»,- ասում է Անանյանը:
Հրատարակչական գործի գործակալության պետ Էդուարդ Միլիտոնյանն էլ նշում է, որ համաժողովը պատահական չէ, որ Հայաստանում է անցկացվում. այն պայմանավորված է հայ գրահրատարակիչների ներկայանալի աշխատանքով:
Միլիտոնյանը նշում է, որ վերջին տարիներին ստեղծվել է հայ թարգմանական գրականության մեծ բազա, ինչի շնորհիվ հնարավոր է դարձել հայերեն գրականությունը ներկայացնել աշխարհի տարբեր լեզուներով, իսկ հայ գրքի մասնակցությունը միջազգային ցուցահանդեսներին շահեկան է դարձել:
Գրքի ցուցահանդեսին ներկայացված են նաև «Գրանշան» տառատեսակների միջազգային մրցույթի հաղթող ճանաչված աշխատանքները: Մրցույթն անցկացվում է 2008 թվականից` ՀՀ մշակույթի նախարարության հովանավորությամբ:
Այս տարի այն անցկացվել է սեպտեմբերին` Դուբլինում` Մյունհենի Հրատարակչական դիզայներների միության աջակցությամբ:
«Հայաստանի ազգային գրապալատի» բաժնի պետ Էդիկ Գաբուզյանն ասում է, որ սա սակավաթիվ մրցույթներից է, որ կենտրոնացած է ոչ լատինատառ լեզվական համակարգերի վրա, իսկ 2011-ից էլ մրցույթում կներառեն վրացական և թաիլանդական տեքստային տառատեսակներ:
Նշենք, որ «Գրանշան» մրցույթի 2008-ի հաղթող ճանաչված «Մարիամ» և «Գրապալատ» տառատեսակները ՀՀ կառավարության որոշմամբ կիրառվում են պետական հաստատություններում փաստաթղթաշրջանառության մեջ: