Կստեղծվի Դալմայի այգիների և հողօգտագործողների շահերի պաշտպանության հկ
Օրվա լուր | Գայանե Գալստյան | July 13, 2009 12:05Կառավարության շենքի առաջ Դալմայի այգիների հողօգտագործողների բազմաթիվ բողոքի ցույցերն ու գրավոր դիմումները դեռևս արդյունք չեն տվել, և հողօգտագործողները որոշել են միավորվել և ստեղծել «Դալմայի այգիների ու հողօգտագործողների շահերի պաշտպանություն» հկ:
Դալմայի այգիների տարածքի կեսից ավելին այժմ դարձել է շինհրապարակ կամ հարմար մի վայր, որտեղ կարելի է լցնել շինարարական աղբ:
Ջեմմա Կիրակոսյանն ավելի քան 10 տարի մշակել է Դալմայի իր հողատարածքը` 4200 քմ: «Ցուրտ ու մութ տարիներին իմ այգիների բերքով էի պահում ընտանիքս ու օգնում հարևաններիս: Ստացված բերքը դարձել էր մեր ապրուստի միջոցը»,-պատմում է տիկին Ջեմման, ում հողերն այժմ այլևս իրեն չեն պատկանում. փոխհատուցվել են չնչին գումարներով (1 քմ` 4000 դրամով): Նրա խոսքով` այսօր այդ հողերը վաճառքի են դրված 126.000 դրամով` 1 քմ-ի համար:
Մանուշակ Բաղդասարյանը 1992թ.-ից մշակում է իր հողատարածքը: 1994 թ. օրինական պայմանագրով`վարձակալել է տարածքը: «Իմ մշակած հողերը մտնում են քաղաքաշինության նպատակով օգտագործվող հողերի մեջ: Բայց քանի դեռ այնտեղ շինարարություն չի ծավալվում, ես մշակում եմ, բայց ամեն րոպե կարող են հանել ինձ այդ տարածքներից ու ոչնչացնել տարիների ընթացքում քրտինքով աճեցված այգին»,- ասում է Բաղդասարյանը:
Կառավարության 1941-Ա որոշմամբ (2003 թվականի մարտի 27-ի)` Դալմայի այգիների 256,0 հեկտար հողերը սահմանվել են անտառային ֆոնդի հողեր: Հայաստանի կանաչների միության նախագահ Հակոբ Սանասարյանի` «Դալմայի այգիներ. օրինախախտումներ պետական մակարդակով» գրքում նշվում է, որ Դալմայի հողերը կազմում են 780 հա: Հայաստանի կառավարության՝ 2004 թ. մարտի որոշմամբ` անտառային ֆոնդի հողերը (256 հա) տրվել են «Հայանտառ»-ին, իսկ մյուս մասը սկսվել է օգտագործվել քաղաքաշինական նպատակներով`տարբեր ՍՊԸ-ների ու անհատների կողմից:
«Հողերի նոր սեփականատերերը, որոնց չենք էլ ճանաչում, հողօգտագործողներին կամաց-կամաց չնչին փոխհատուցումներով դուրս են մղել իրենց զբաղեցրած տարածքներից»,- պատմում են Դալմայի երբեմնի հողօգտագործողները:
Դալմայի քարքարոտ ու անջուր այս տարածքները 1991-1994թթ. վարձակալության հիմունքներով հողօգտագործողներին տրվել են 10 տարի ժամկետով: Քաղաքացիական օրենսգրքի 187-րդ հոդվածով` քաղաքացին կամ իրավաբանական անձը, ով անշարժ գույքի սեփականատեր չէ, սակայն այն տասը տարվա ընթացքում բարեխղճորեն, բացահայտ և անընդմեջ տիրապետում է որպես սեփական գույք, այդ գույքի նկատմամբ ձեռք է բերում սեփականության իրավունք:
Դալմայի այգիներն ունեն նաև պատմամշակութային նշանակություն. այդ տարածքում 3000 տարի առաջ եղել է 6.5մ երկարութամբ ջրանցք:
Հողօգտագործող, իրավաբան Ռուզան Ղազարյանը, խոսելով իրենց խախտված իրավունքների մասին, ավելացնում է, որ 1991թ. մարտի 5-ի N166 որոշմամբ` ՀՀ քաղաքացիներին հատկացված հողամասերը պետական կարիքների համար կարող են հետ վերցվել, միայն երբ այդ քաղաքացիներին իրենց համաձայնությամբ այլ, համարժեք հողամաս է հատկացվում:
Հողօգտագործողներն ուրբաթ օրը ևս մի փորձ արեցին պետական մարմիններից պատասխան ստանալու: Նրանք հավաքվել էին քաղաքապետարանի շենքի առաջ` նոր քաղաքապետին տեսնելու ակնկալիքով, սակայն ընդունարանի աշխատակիցները թույլ չտվեցին ներս մտնել`պատճառաբանելով, թե «քաղաքապետի մոտ մտնելու կարգ չկա դեռ»: