Դպրոցականի առողջությունը. մրցավազք առաջին դասարանից
ԱՌՈՂՋԱԿԱՆ, Շաբաթվա լուր | ankakh | September 2, 2010 17:10Մենք ցանկանում ենք, որ մեր երեխաները հաջողակ լինեն` սկսած դպրոցական կյանքի առաջին օրերից: Ջանում ենք ամեն միջոց ու հնարավորություն օգտագործել նրանց բազմակողմանի զարգացման համար. լեզվի դասընթացներ, մաթեմատիկայի անհատական պարապմունքներ ու զանազան խմբակներ: Սակայն մասնագետները կարծում են, որ բազմակողմանի զարգացած երեխա ունենալու հույսերը նման պայմաններում պարզապես անպտուղ կլինեն:
Մեր երեխաների առջև բազում ուղիներ են ձգվում, որոնք իրոք կարող են ճիշտ հսկողության դեպքում տանել հաջողության: Ցանկալի է ու շատ կարևոր այդ ճանապարհով ժպտադեմ առաջ ընթանալ:
Մրցավազք առաջին դասարանից
Այն սկսվում է առաջին դասարանի առաջին իսկ օրից, եթե չասենք՝ մանկապարտեզից:
Ծնողը ցանկանում է, որ երեխան լավ սովորի, ընդունվի առաջնակարգ բուհ, ընտրի ամենալավ մասնագիտությունը և անպատճառ ապագա մասնագիտության մեջ բարձունքների հասնի, քանզի գերազանց է գիտակցում դրա արժեքը: Իսկ դրա համար անձնական լավ տվյալները քիչ են. անհրաժեշտ են լավ գիտելիքներ և ունակություններ: Աշխատում ենք երեխային առավելագույն հնարավորություններ ընձեռել. ապահովում ենք լավագույն կրթություն, լավագույն դաստիարակներ ու դասատուներ, լավագույն դասընթացներ ու լրացուցիչ գիտելիքներ …
Մեր ջանքերին ի պատասխան` վիճակագրությունն անողոք փաստեր է մատուցում. վերջին տասնամյակի ընթացքում երեխաների ինքնազգացողությունը վատացել է, այսօր տարրական դասարանների աշակերտների միայն 5%-ը կարող է համարվել լիարժեք առողջ: Իսկ բարձր դասարաններում արդեն այդ թիվը նվազում է` հասնելով 3 %-ի: Միաժամանակ քրոնիկական հիվանդությունների վիճակագրական պատկերը ահազանգում է. երեխաների մոտ մրսածության հետևանքով առաջացող հիվանդությունների հակում է նկատվում, իսկ հոգնածությունը, նյարդային, կեցվածքի ու ողնաշարի խանգարումները , հարթաթաթությունն ու կարճատեսությունն այնքան հաճախ են հանդիպում, որ ասես սովորական երևույթներ լինեն:
Նույնիսկ հանրակրթական ծրագրերը մատչելի չեն ամեն երեխայի: Ըստ որոշ մասնագետների` երեխաների գերբեռնվածությունը օտար լեզուների ուսուցման պատճառով երեք անգամ գերազանցում է երեխաների հնարավորությունները, իսկ մաթեմատիկայի դեպքում` 20 անգամ: Էլ չասենք հատուկ դպրոցների մասին, որոնց ծրագրերը կարծես կազմվում են կայացած հանճարների համար:
Ուսուցիչների հանձնարարությունների չափն ու մտավոր ծանրաբեռնվածությունը հանգեցնում են երեխայի մշտական լարվածության: Նա վախենում է, որ ինչ-որ բան չի ստացվի, չի հասցնի, չի հիշի կամ էլ պարզապես չի հասկանա: Այս բոլոր գործոնները, իհարկե, կոտրում են վստահությունը սեփական ուժերի նկատմամբ:
Մեր երեխաները, ըստ էության, մեր երազների կրողն ու պոտենցիալ իրագործողներն են: Մեծ երաժիշտ, մարզիկ, արտիստ.. Մրցույթներում առաջին տեղեր, հիացական ծափողջույններ, հայտնագործություններ … Այս ամենը հրաշալի են: Մինչդեռ հաճախ չգիտենք, թե իրենք` մեր երեխաներն ինչ են ուզում, դրա փոխարեն ինքներս, մեր իսկ նախաձեռնությամբ, նրանց բազմակողմանի կրթություն ենք ապահովում:
Հիվանդանալու ժամանակ չկա
Կարող է թյուր կարծիք ստեղծվել, որ միայն ակտիվ ու հագեցած կյանքը կարող է նպաստել երեխայի ներդաշնակ զարգացմանը. երեխան կսովորի ժամանակն արդյունավետ օգտագործել: Իրականում լրացուցիչ ծանրաբեռնվածությունը թույլ չի տա նրան թուլանալ ու հանգստանալ: Ծնողներն ու ուսուցիչները կարծում են, որ երիտասարդ օրգանիզմը հեշտությամբ է համակերպվում ցանկացած փոփոխության հետ: Իրականում առաջին հերթին տուժում է իմունիտետը: Գերլարվածությունը, անլիարժեք քունը հանգեցնում են նրան, որ օրգանիզմը չի կարողանում արդյունավետ պայքարել հիվանդությունների դեմ: Հավելենք, որ դա կարող է նաև քրոնիկական ալերգիաների ու բորբոքային հիվանդությունների պատճառ դառնալ: Այս ամենը իմունիտետի թուլացման հետևանք են:
Ավելի հաճախ շփվեք ձեր դպրոցականի հետ: Հետաքրքրվեք նրա հաջողություններով ու անհաջողությունների պատճառն իմացեք: Հասկացրեք նաև, որ գնահատականով չի պայմանավորված ձեր սերը: Քնելուց առաջ շարունակեք ձեր երեխայի համար ընթերցել որևիցե հաճելի բան: Նրա հետ փորձեք նկարել ձեր երազներն ու գունավորել դրանք: Ապա պատրաստի նկարը կախեք տեսանելի տեղում, որպեսզի ձեր երազը մոռացության չմատնվի:
Չ՞է որ, հայտնի բան է` նույնիսկ ամենաանիրական թվացող երազներն անգամ կարող են շունչ առնել, եթե դրանց իրոք հավատում եք: