Ժամանակն արդարացրեց Քոչարի հույսերը

Հունիսի 4–ին Նկարիչների միությունում բացվեց Երվանդ Քոչարի անհատական հոբելյանական «Իմ հույսը ժամանակի վրա է» ցուցահանդեսը, որը շատերը որակեցին աննախադեպ ոչ միայն Երվանդ Քոչարի ստեղծագործության, այլև առհասարակ Հայաստանում բացված ցուցահանդեսների համատեքստում:

Հայկազ Քոչարի կազմած ցուցադրությունը նպատակային կառուցվածք ուներ: Ցուցահանդեսը հնարավորինս ամբողջական էր ներկայացնում մաեստրոյի ստեղծագործական ժառանգությունը. այս առումով այն իրոք աննախադեպ է: Ինչպես նշեց Երվանդ Քոչարի թանգարանի տնօրեն Լալա Քոչարը, արվեստագետը բազմաթիվ ստեղծագործություններ ունի թե՛ գեղանկարչության, թե՛ քանդակի, թե՛ գրաֆիկայի ոլորտներում: Սակայն, Քոչար ասելիս առաջին հերթին մարդու միտքն է գալիս Սասունցի Դավթի արձանը, որ կարծես «մեր ազգի հավերժության խորհրդանիշը լինի»: Սա ամենևին էլ չի նշանակում, որ գեղանկարչության և քանդակագործության մեջ Քոչարը գլուխգործոցներ չունի:

Քոչարն իր ստեղծագործական կյանքի ընթացքում միայն Փարիզում մասնակցել է ավելի քան տասը ցուցահանդեսների: Հայրենիքում նրա առաջին անհատական ցուցահանդեսը բացվել է 1966-ին` Երևան տեղափոխվելուց 30 տարի անց: Դրանից հետո արվեստագետը Երևանում ունեցավ ևս երկու ցուցահանդես:

Այս փաստերը հիմք են տալիս ասելու, որ տվյալ ցուցահանդեսը կարևորագույնն է Քոչարի ստեղծագործական կյանքում:

Ցուցադրությունը ներկայացնում էր Քոչարի գրաֆիկան, քանդակը և գեղանկարը: Այն ամբողջական էր նաև ժամանակային առումով, այսինքն` ընդգրկված էին  նկարչի բոլոր` թիֆլիսյան, փարիզյան և երևանյան շրջանների աշխատանքները: Ցուցադրությունը սկսվում էր 1915-1917 թթ. Թիֆլիսում արված գծանկարներից և էտյուդներից: Հաջորդաբար ներկայացված էին կարևորագույն գեղանկարչական աշխատանքները` բերված մասնավոր հավաքածուներից, Երվանդ Քոչարի թանգարանից և Հայաստանի ազգային պատկերասրահից:

Դահլիճում տեղ էին գտել նաև փարիզյան շրջանի տարածական նկարչության, Սասունցի Դավիթ և Վարդան Մամիկոնյան արձանների պաստառներն ու լուսանկարները, նաև Փարիզում ու Երևանում կերտած փոքր արձանիկները, որոնցից մեկը` արված 1927թ., ներկայացնում էր  Քոչարի տարածական նկարչության առաջին փորձը:

Այսպիսով, ցուցահանդեսն առաջին անգամ հայ արվեստասերներին և արվեստագետներին ներկայացրեց Երվանդ Քոչարի ստեղծագործական ամբողջ ընթացքը: Այն բաց է լինելու մինչև հունիսի 20-ը և հնարավորություն կընձեռի մոտիկից ծանոթանալու XX դարի հայ արվեստի խոշոր արվեստագետներից մեկի արվեստին:

Սոնա ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ