«Գրողի ծոցը. երեսուն ու ութ տձև հայրեններ». Կարեն Ղարսլյանի նոր գիրքը
ՄՇԱԿՈՒՅԹ, Շաբաթվա լուր | Աննա Մուրադյան | June 10, 2010 10:37«Շապիկին ողջ գրքի պարունակությունն է մեկ էջի վրա: Եթե չկարողանաք ընթերցել այդ կերպ, փորձեք թերթել»:
Ընթերցողին ուղղված այս մաղթանքով է սկսվում հայ ժամանակակից գրող Կարեն Ղարսլյանի «Գրողի ծոցը. երեսուն ու ութ տձև հայրեններ» նոր ժողովածուն:
Հունիսի 9-ին՝ Սիրահարների այգում, Կարենի գրքի շնորհանդեսն էր: Նրա անդրանիկ «X կադր/ վայրկյան» բանաստեղծությունների ժողովածուն լույս է տեսել 2003թ., որում օգտագործված ոչ ցենզուրային բառապաշարի պատճառով Երևանի որոշ գրախանութներ մերժել են վաճառել այն, իսկ բարձրացված աղմուկի արդյունքում Հանրային հեռուստատեսությունը Կարենին հռչակել էր տարվա մարդ:
Նոր գիրքն արդեն՝ առանց պատճառաբանության, մերժել է ընդունել վաճառքի Երևանի Բուկինիստը:
«Էսօր էնքան շատ գրականություն ա տպվում ու էնքան շատ գրողներ կան, որոնք իրարից առանձնապես ոչնչով չեն տարբերվում, և այդ ամբողջի ֆոնի վրա Կարենի գրականությունն առանձնանում է,- շնորհանդեսը բացեց գրող, հրապարակախոս Վահան Իշխանյանը,- և պետք է ասեմ, որ «Ինքնագիր» ակումբը չի տպում ամեն մի պատահական հեղինակի, և այդ առումով «Ինքնագրում» տպվելն արդեն չափանիշ է»:
Ժողովածուն հրատարակել է « Ինքնագիր» գրական ակումբը՝ Ինքնագիր մատենաշարի շրջանակներում: Այն կազմակերպել է Վահան Իշխանյանը՝ հեղինակի ֆինանսավորմամբ:
Շնորհանդեսին եկել էին Կարենի հարազատները, արվեստագետներ ու արվեստասեր մարդիկ:
Գրող, հրապարակախոս Վիոլետ Գրիգորյանը ներկաներին ասաց, որ գրքի վերնագրում գործածված հայրեն բառը միանգամից զուգորդում է Քուչակի հետ և որպես դրան ապացույց բերեց ժողովածուում տեղ գտած մի բանաստեղծություն, որտեղ հեղինակը դիմում է. «Քուչակ ախպեր»:
«Գիրքը սիրո, ավելի կոնկրետ մարմնական սիրո թեմայի մասին է,- ասաց բանաստեղծուհին,- այն լեցուն է սեռական էներգիայով. դա սիրո և մարմնական սեքսի փառաբանում է: Իսկ հղումը Քուչակին իմ կարծիքով կարևոր է մշակութաբանական առումով, որպես ավանդույթի նշում, որ ես էստեղից եմ գալիս: Որովհետև միջնադարյան կղերականությունը մոնոպոլիզացրել է հոգևորը, իսկ աշխարհիկ մշակույթի ավանդույթները գալիս են Քուչակից, և Կարենն կարծես դրանով ասում է, որ ես էդ գիծն եմ շարունակում»:
Միաժամանակ ժողովածուի միջավայրը ժամանակակից աշխարհն է. ինտերնետ աշխարհի մեջ մտած մարդը:
«Մարդը սոցիալական կենդանի չէ, ցանցային է»,- գրում է հեղինակը բանաստեղծություններից մեկում:
«Իսկ սոցիալական հարաբերություններն այժմ վերաճել են վիտուալի,- այդ միտքը մեկնաբանում է Վիոլետը,- մարդը մտնում է ցանցի մեջ ու կորում. դառնում է ցանցային էակ»:
Ժամանակակից տեխնոլոգիաները մուտք են գործել ամենուր, և Կարենը, որ 2005թ. գտնվում է Միացյալ նահանգներում, այգում Սկայպի միջոցով շփվում էր շնորհանդեսի մասնակիցների հետ և պատասխանում լրագրողների հարցերին:
Նա նույնպես հաստատեց Քուչակի հետ կապը, ասելով, որ վերնագրում օգտագործված ծոց բառը գործածվում է Քուչակի մոտ և գրեթե լեյտմոտիվի դեր է տանում նրա հայրեններում:
Մեկնաբանելով գրքի վերնագիրը, Կարենն ասաց, որ, ի տարբերություն տարածված բացասական ընկալման, որն առաջացնում է մարդկանց մոտ «գրողի ծոց» արտահայտությունը, ինքը դրա մեջ տեսնում է այլ իմաստներ. «մասնավորապես ծոցը դիտարկում եմ որպես փաթաթվելու համար հարմարանք»:
Ինչու՞ Կարենը հայրենիքում չէ: «Ես փորձեցի տեսնել այլ իրականություն, ինչպես նաև Հայաստանն այլ աչքերով,-«Անկախի» հարցին պատասխանում է գրողը,- սակայն դրա մեջ կա նաև երկրորդ և երրորդ շերտ, որի իմաստն այն է, որ Հայաստանում եղածս ժամանակ ինձ հաճախ էին մատնանշում ամերիկյան դեսպնատան տեղն, ասելով, որ այնտեղ է իմ տեղը. գնա գրողի ծոցը: Դա երևի ասվում էր այն պատճառով, որ արտահայտածս մտքերը ցանկալի կամ ընդունելի չէին, և դա հոգեբանորեն ազդում էր իմ վրա: Ի վերջո, ես ուզեցի գնալ այդ գրողի ծոցը և տեսնել թե ինչպիսին է այն: Կարող եմ ասել, որ գրողի ծոցը այդքան էլ վատ տեղ չի»:
Սա «Ինքագիր»ակումբի երրորդ հրատարակությունն է: Գիրքը տպվել է 1000 օրինակով: