ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի ուղերձը Մամուլի ազատության օրվա առթիվ
ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ, Օրվա լուր | ankakh | May 3, 2010 11:35Այսօր մամուլի ազատության համաշխարհային օրն է: Այս առիթով համաշխարհային հանրությանը ուղերձ է հղել ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Պան Գի Մունը, որը ստորև ներկայացնում ենք ամբողջությամբ:
Խոսքի ազատությունը մարդու հիմնարար իրավունքներից է, որն ամրագրված է Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրի 19-րդ հոդվածում: Բայց աշխարհում կան պետություններ և այնպիսիք, որոնք ուժ են բանեցնում այդ իրավունքը բազմաթիվ ճանապարհներով խոչընդոտելու :
Նրանք սահմանում են բարձր հարկեր` օրաթերթերը դարձնելով այնքան թանկ, որ մարդիկ գնելու հնարավորություն չեն ունենում: Անկախ հեռուստա- և ռադիոընկերությունները զրկվում են եթերից, եթե քննադատում են Կառավարության քաղաքականությունը: Գրաքննիչներն ակտիվ են նաև համացանցում` սահմանափակելով ինտերնետի և նոր լրատվության օգտագործումը:
Որոշ լրագրողներ ենթարկվում են ճնշումների, ազատազրկման և անգամ վտանգում են իրենց կյանքը` պարզապես տեղեկություններ և գաղափարներ որոնելու, ստանալու և ցանկացած ԶԼՄ-ների միջոցով տարածելու իրենց իրավունքը կիրառելու պատճառով` անկախ պետական սահմաններից:
Անցյալ տարի, ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն դատապարտեց 77 լրագրողների սպանությունը: Նրանք պատերազմի թղթակիցներ չէին, ովքեր մահացան կռվի ժամանակ: Նրանցից շատերը աշխատել են փոքր տեղական հրատարակչություններում խաղաղ ժամանակ: Նրանք մահացել են, երբ փորձել են անօրինական գործունեությունը կամ կոռուպցիան բացահայտել:
Ես դատապարտում եմ այս սպանությունները և պնդում, որ պատասխանատուները պատժվեն: Բոլոր պետությունները պարտավոր են պաշտպանել նրանց, ովքեր աշխատում են լրատվամիջոցներում: Այս պաշտպանությունը պետք է ներառի լրագրողների հանդեպ հանցանք գործած անձանց հետախուզում և դատապարտում:
Անպատժելիությունը հանցագործներին և մարդասպաններին կանաչ լույս է տալիս և հզորացնում նրանց, ովքեր թաքցնելու որևէ բան ունեն: Իսկ հեռահար ժամկետում` այն հասարակության վրա քայքայիչ և վնասող ազդեցություն է ունենում:
Այս տարվա թեման է. «Տեղեկատվության ազատություն. տեղեկացված լինելու իրավունքը». Ես ողջունում եմ դեպի նոր օրենքներ տանող համընդհանուր միտումը: Օրենքներ, որոնք ճանաչում են հանրայնորեն իրականացվող տեղեկատվության համընդհանուր իրավունքը:
Դժբախտաբար այս նոր օրենքները ոչ միշտ են գործում: Պաշտոնական տեղեկատվության պահանջները հաճախ մերժվում են կամ հետաձգվում, երբեմն` տարիներով: Երբեմն տեղեկատվության վատ վերահսկումը մեղադրվում է: Բայց շատ հաճախ սա պատահում է գաղտնիության մշակույթի և թափանցիկության պակասի պատճառով:
Մենք պետք է աշխատենք փոխել մեր վերաբերմունքը և բարձրացնել իրազեկվածությունը: Մարդիկ ունեն տեղեկատվություն ստանալու իրավունք, որն ազդում է իրենց կյանքի վրա, և պետություններն ունեն պարտականություն ապահովել այդ տեղեկատվությունը: Այսպիսի թափանցիկությունը էական է լավ կառավարման համար:ՊԱ
Միավորված ազգերի կազմակերպությունը հետապնդման մեջ գտնվող լրագրողների և արհեստավարժ լրատվամիջոցների կողքին է ամենուր: Այսօր, ինչպես ամեն օր, ես կոչ եմ անում բոլոր կառավարություններին, քաղաքացիական հասարակությանը և աշխարհի բոլոր մարդկանց ճանաչել լրատվամիջոցների կարևոր աշխատանքը և ոտքի ելնել հանուն տեղեկատվության ազատության: