Գորտնուկներ
ԱՌՈՂՋԱԿԱՆ, Շաբաթվա լուր | ankakh | October 13, 2012 7:00Գորտնուկները մաշկի կամ էլ լորձաթաղանթի գերազանցապես բարորակ գոյացություններ են, որոնց առաջացման պատճառը երբեմն նաև մաշկի վարակումն է պապիլոմայի մանրէով: Այս մանրէի բազմացման համար նպաստավոր են հատկապես խոնավ պայմանները (հասարակական բաղնիք, լոգարան, հանդերձարան ևն): Գորտնուկները մաշկի վրա առաջացած անհարթ և ուռուցիկ կամ պտկիկանման հանգույցներ են, որոնք հանդիպում են կղզյակներով` կուտակումների տեսքով կամ մեկական: Տարբերում են սովորական, հարթ և ծերունական գորտնուկներ: Սովորական, հարթ գորտնուկների ինկուբացիոն շրջանը 2-5 ամիս է:
Սովորական գորտնուկները, որոնք այլ կերպ կոչվում են նաև պատանեկան գորտնուկներ, առաջանում են ձեռքի դաստակներին, ոտնաթաթերին, մատներին: Դրանք հիմնականում լինում են կոշտ:
Սովորական գորտնուկների տարատեսակ են ներբանային գորտնուկները, որոնք առաջանում են կոշիկի հարած տեղում ու հատկապես ուժեղ քրտնող մարդկանց մոտ: Շատ կոշտ, մոխրագույն ու եղջրացած գորտնուկները շատ ցավոտ են լինում, որոնք խանգարում են քայլելու ժամանակ, երբեմն կարող են ժամանակավոր անաշխատունակության հանգեցնել: Ոտնատակին առաջացած գորտնուկները լինում են հարթ մակերեսով ու կարծր, քանի որ անընդհատ ուժեղ ճնշման տակ են գտնվում: Դրանք կոչվում են եղջրային ու հիմնականում առանց որևիցե միջամտության էլ անցնում են: Սակայն կարող են նույնիսկ տարիներ անհանգստացնել կամ ժամանակ առ ժամանակ հայտնվել ու անհետանալ:
Իսկ եթե այն ցավ է պատճառում, ուրեմն հարկավոր է դիմել բժշկի. մասնագիտական ցուցումներով ու միջամտությամբ կարելի է ազատվել անհարմարության զգացում ու տհաճություն պատճառող կոշտուկից:
Բարդությունը գորտնուկների տարածումն է մարմնի մյուս հատվածների վրա:
Ծերունական գորտնուկները վիրուսային ծագում չունեն:
Ինչ կարող ենք անել մենք` ինքներս
Հիշեք. գորտնուկը չի կարելի կտրել, քանի որ դա ավելի կխթանի վարակի տարածումը: Մինչ տեղային կիրառման միջոցներ ընդունելը դիմեք բժշկին ու կրկին` դիմեք մասնագետին, եթե այն սկսել է ցավ ու անհարմարություն պատճառել:
Նա կարող է հեռացնել գորտնուկը սառեցման մեթոդով (հեղուկ ազոտի կիրառմամբ), թթվով , հոսանքի կամ լազերի միջոցով այրելով: Երբեմն պատահում է, որ մեկ գորտնուկը բուժելուց հետո անհետանում են մնացածները:
Ծերունական գորտնուկները, որոնք առաջանում են 40-ն անց տարիքում, հիմնականում լինում են մեջքին ու կրծքին: Դրանք լինում են ինչպես կանանց, այնպես էլ տղամարդկանց մոտ, սակայն վերջիններիս մոտ` ավելի հաճախ:
Կանխարգելիչ միջոցներ
Խուսափեք գորտնուկներ ունեցող մարդկանց հետ ուղիղ շփումից: Երբեք ուրիշի կոշիկ, գուլպաներ մի հագեք, եթե մանավանդ գիտեք, որ նրանք գորտնուկ ունեն: Հասարակական բաղնիքում, լողավազանում ու հանդերձարանում երբեք ու ոչ մի դեպքում բոբիկ մի քայլեք:
Ահա գորտնուկներից ազատվելու մի քանի ժողովրդական միջոց ու օրինակ.
– Ես ունեի գորտնուկներ, որոնցից ոչ մի կերպ չէի կարողանում ազատվել: Ինչ ասես, որ չեմ փորձել. դա իսկական մղձավանջ էր, չգիտեի` որտեղ թաքցնեմ գորտնուկոդ ձեռքերս: Ու մի անգամ մայրս ինչ–որ տեղ կարդաց, որ պետք է թեյածառի յուղ քսեմ (այսօր այն հասանելի է բոլորին): Ի զարմանս ինձ, երկու անգամ քսելուց հետո արդեն գորտնուկները փոքրացան, իսկ թե ինչպես վերջնականապես անհետացան` չեմ էլ նկատել: Անսահման ուրախ էի, իսկ հետո իմացա նաև, որ թեյածառի յուղը մանրէասպան հատկություն ունի, և գրեթե բոլոր մանրէների դեմ արդյունավետ է աշխատում:
–Իմ կարծիքով էլ միայն լազերային վիահատությամբ կարելի է վերջնականապես ազատվել այդ գլխացավանքից:
–Իսկ ես էլ միջոց չմնաց, որ չփորձեմ ու վերջապես գորտնուկներից ազատվեցի գերչակի յուղով: Դրա համար պարզապես հարկավոր է գորտնուկը կամ էլ պապիլոման տրորել գերչակի յուղով թաթախված խծուծով, ասենք` շաբաթական երկու անգամ: Նույնիսկ սպի չի մնացել:
Ժողովրդական միջոցներից է նաև սխտորով բուժումը. դրա համար ամեն օր պետք է կիսած սխտորով տրորել գորտնուկները:
Ի դեպ, ժողովրդական բժշկությունն ասում է, որ գորտնուկների բուժման հաջողությունը կախված է լուսնի փուլերի հետ. պնդում են, որ պետք է բուժումը սկսել լիալուսնից նորալուսին ընկած փուլում` (նվազող լուսնի ժամանակ) ու կտրականապես արգելվում է աճող Լուսնի փուլում կատարվող բուժումը:
Ի դեպ, սա ամենը չէ, ասում են, որ գորտնուկների առաջացումը նաև հոգեբանական պատճառներ ունի. հավանական պատճառներից են ատելությունն ու սեփական անձի թերագնահատումը:
Ինչպե՞ս կարելի է բարելավել քունը
Մինչ վերջերս էլ այն համոզմունքն էր տիրում, որ քնի ժամանակ հանգստանում ենք, վերականգնում ուժերը: Մինչդեռ, պարզվում է, որ քնած ժամանակ ուղեղն ավելի լավ է աշխատում, այդ ժամանակ է, որ ուղեղը մշակում է ողջ օրը ստացած տեղեկությունն ու հիշողության մեջ կուտակում:
Գոյություն ունի քնի խանգարման 80 տարատեսակ: Բնակչության 30%-ը ողջ կյանքի ընթացքում տառապում է անքնությամբ: Իսկ ծերունական տարիքում` յուրաքանչյուր երկրորդը: Անքնությունը մի քանի հասկացություններ է միավորվում. դժվար քնելը, մակերեսային քունը, գիշերվա ընթացքում հաճախակի արթնանալը, վաղ արթնանալն ու կրկին քնել չկարողանալը, քնի տևողության խանգարումը: Իսկ երբեմն էլ այս բոլորը միասին են հանդիպում:
Անքնությամբ տառապող մարդկանց մոտ մեծ է սիրտ-անոթային հիվանդությունների վտանգը, նրանց արյան ճնշումը փոքր-ինչ ավելի բարձր է, իմունիտետն ավելի ցածր, ինչը նշանակում է, որ հաճախակի են մրսածության հետևանքով առաջացող ու վարակիչ հիվանդությունները:
Ցավոք, անքնությունն ազդում է ամեն ինչի վրա. աշխատանքի որակի, հարաբերությունների, առողջության:
Անքնությունը հիվանդություն չի դիտվում, ուստի նման խնդիր ունեցողներն էլ չեն դիմում բժշկի կամ դիմում են այն ժամանակ, երբ անքնության հետևանքով այլ խնդիրներ են առաջանում: Շատերն էլ փորձում են ինքնուրույն դեղահաբերով քուն բերել կամ էլ ալկոհոլով «անջատվել»: Մինչդեռ, թվացյալ հանգստության փոխարեն, ալկոհոլը նպաստում է քնի փուլերի խանգարմանը, վատացնում քնի որակը: Էլ չասած, որ խնդիրն ալկոհոլով լուծելու փոխարեն պարզապես մարդը կարող է ալկոհոլային կախվածություն ձեռք բերել:
Անքնության դեմ բուժվելու համար պետք է պառկել ու արթնանալ նույն ժամին, բացառել ցերեկային քունը (հատկապես օրվա երկրորդ կեսին), գիշերը թեյ կամ սուրճ չօգտագործել, նվազեցնել մտավոր ծանրաբեռնվածությունը (հատկապես երեկոյան ժամերին), ֆիզիկական ծանրաբեռնվածություն կազմակերպել գիշերվա ժամերին ( զբոսանք մաքուր օդին ), պարբերաբար, քնելուց առաջ ջրային պրոցեդուրաներ, լոգանք ընդունել: Կարելի է նաև բուսաթեյեր խմել: Սա արդեն անհատական մոտեցում է, յուրաքանչյուրն իր համար կարող է գտնել այն միջոցը, որն իր համար քնաբեր է, ասենք` մի բաժակ գոլ կաթը: