Արթուր Բախտամյան. «…Այն կաղապարված է ու անհետաքրքիր»

Ասում են՝ ոչ մի արվեստագետ ամեն օր քսանչորս ժամ շարունակ արվեստագետ չի լինում: Բոլոր ճշմարիտ, անանց արժեքները, որ հաջողվում է ստեղծել, արվեստագետը ստեղծում է ներշնչանքի հազվագյուտ պահերին: Ուրիշ են լրագրողները. նրանք ամեն օր քսանչորս ժամ շարունակ լրագրող են:

Հեռուստալրագրող Արթուր Բախտամյանին հայ հեռուստադիտողը վաղուց է ճանաչում: «Անկախ»-ի հետ զրույցում նա ազատ–անկախ էր. խոսեց խոսքի ազատությունից, հայկական եթերից ու եթերի ոչ մրցունակ մտածելակերպից:

-Պարո՛ն Բախտամյան, դուք հեռուստատեսությունում եք համարյա այն ժամանակվանից, երբ ձևավորվում էր հանրային հեռուստատեսությունը, մասնավոր հեռուստաալիքները… Ինչպե՞ս ստացվեց Ձեր մուտքը հեռուստատեսություն:

-Գեղարվեստաթատերական ինստիտուտից ու ԽՍՀՄ զինված ուժերում ծառայելուց հետո ես աշխատում էի «Ֆիլմ» թերթում: Գլասնոստի ժամանակն էր, կինոն նոր շունչ էր ստացել, քանդվում էր միակուսակցական պարտադրանքը, թափանցիկ էր դառնում եկաթե վարագույրը: Սկսվեցին ցուցադրվել Բերտոլուչիի, Սկոլայի, Կավանիի, Անտոնիոնիի, Բունուելի, Վիմ Վենդերսի ֆիլմերը: Մոսկվայում տեղի ունեցավ հեղափոխական 5-րդ համագումարը, բուռն քննարկումներ, հայկական վավերագրական կինոն` իր համարձակությամբ ու ինքնատիպ դրսևորմամբ, վերելքում էր:

Ես այդ ժամանակ զբաղվում էի կինոքննադատությամբ, մասնակցում սեմինարների, նկարահանումների, տարատեսակ քննարկումների: Այդ նույն ժամանակ Հեռուստառադիոպետկոմի նախագահը կինոքննադատ-լրագրող Էմանուել Մանուկյանն էր: Հեռուստատեսության կինոքաղաքականությունը նոր ձևաչափի կարիք ուներ, և իմ գործընկեր Սվետլանա Գուլյանը նախագահին առաջարկել էր իմ թեկնածությունը: Հեռուստատեսություն ընդունվեցի նախ որպես կրտսեր խմբագիր, որոշ ժամանակ անց դարձա բաժնի վարիչ: Շուտով եթեր հեռարձակվեց «Կինոճեպընթաց» հաղորդաշարը… Ու սկսվեց հեռուստատեսության հետ իմ առ այսօր ձգվող սիրավեպը:

-Ի՞նչ տվեց Ձեզ հեռուստատեսությունը, և Դուք ի՞նչ տվեցիք նրան:

-Ութսունականների վերջերին հեռուստատեսությունը` սեփական գաղափարներով, հավակնություններով, անզիջում երիտասարդների մի փեթակ էր:  Աշխատում էր լուսահոգի Ռոբերտ Մավիսակալյանի թիմը, սկսեց եթեր հեռարձակվել առաջին «Հայլուրը», մեկս մյուսին հերթ չէինք տալիս. հրատապ, բացառիկ, էպատաժային հաղորդումներ, ռեպորտաժներ, նկարահանումներ… Համենայն դեպս,  մեզ այդպես էր թվում (ժպտում է,-հեղ.):  Չէինք տալիս ու վերցնում, հեռուստատեսությունը գործիք էր, որին ցանկանում էինք տիրապետել:

–Պարոն Բախտամյան, Դուք հեռուստաէկրանին եք հայտնվում որոշակի դադարներով: Ինչո՞վ է դա պայմանավորված:

-Մի պահ կինոն այլևս արդիական չէր:  Պատերազմ էր: Տեղափոխվեցի ԱՄՆ` «Հորիզոն» հեռուստատեսության երևանյան գրասենյակ,  ղեկավարը Տիգրան Նաղդալյանն էր: Հետո մասնակցում էի «Հայաստան» հիմնադրամի առաջին Ստեփանակերտ-Լոս Անջելես հեռուստամարաթոնների կազմակերպման ու անցկացման աշխատանքներին: Այնուհետև կրկին վերադարձա Ազգային հեռուստաընկերություն.  մեկնարկեց «Կեսգիշերային ճեպընթացը», չորս տարի անընդմեջ, ամեն գիշեր:

–Հայաստանի հանրային հեռուստաընկերության առաջին ալիքով ներկայացնում եք նոր թոք–շոու…. Այն ի՞նչ սկզբունքներ, ի՞նչ խնդիրներ ունի:

-Խոսքը «Հայոց հարց» թոք-շոուի մասին է: Այն ավելի շուտ ճանաչելու և իրազեկելու միջոց է:

–Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներն արդեն 250 տարուց ավելի կոնվենցիայով հստակեցված խոսքի ազատության երաշխիքներ ունի: Ի՞նչ եք կարծում, խոսքի ազատության դրսևորումներ կա՞ն մեր հայաստանյան հեռուստատեսությունում:

-Մեզանում խոսքի ազատության դրսևորումները կախված են երկրի նախագահի`

այս դրույթի ըմբռնումից ու չափորոշիչից:

–Պրն Բախտամյան, մի քանի շաբաթ առաջ մեր երկրում էին ռուսական հեղինակավոր «HTB» հեռուստաընկերության փորձառու մասնագետները: Վերջիններիս կարծիքը մեր հեռուստաեթերի մասին այնքան էլ հուսադրող չէին: Իսկապե՞ս մեր եթերն այդքան անմխիթար վիճակում է:

– Գիտեք, մեր եթերը զրկվել է թռիչքներից, երևակայությանից, մրցունակ մտածելակերպից: Այն կաղապարված է ու, մեղմ ասած, անհետաքրքիր:  Միայն չասեք, թե փող չկա…

–Պարոն Բախտամյան, կա բանաձեւ, որ կարող ենք գոնե հեռուստատեսությունը

ներկայացնել միջին գրագիտության մարդկանց մակարդակով: Հեռուստատեսության նշաձողը բավականին նվազել է, ինչո՞վ է դա պայմանավորված:

-Միջինով, առավել ևս գրագիտությամբ հաստատ հեռուստատեսության նշանաձողը չի բարձրանա:

–Հայկական հեռուստատեսության ո՞ր հաղորդումներն եք դիտում:

– Երբեմն դիտում եմ «Հատուկ ռեպորտաժ», «Ուրվագիծ» հաղորդումները, ոչ կանոնավոր՝ հատուկենտ հեռուստանովելներ:  Ես բացահայտման ու տեսակետ ունեցող հեղինակային հաղորդումների կողմնակից եմ:

–Գիտեմ, որ Դուք որոշ ժամանակ առաջ խմբագրում էիք «Նյու

սթայլ» ամսագիրը: Ինչպե՞ս են Ձեր ամսագրի գործերը:

-Ամսագիրն իմը չէ, հրավիրված էի… Ասեմ միայն, որ չհամատեղվեցին իմ և շուկայի պահանջները:

Զրուցեց

Միքայել ԱՀԱՐՈՆՅԱՆԸ