Սուրբ ծննդյան հայկական կերակտատեսակներ
ԽՈՀԱՐԱՐԱԿԱՆ ԲԱՂԱԴՐԱՏՈՄՍԵՐ, Շաբաթվա լուր | ankakh | January 6, 2012 7:00Մարիամաճաշ
1/2 կգ (կամ 1 հյուսք) սպիտակ բանջար
1 բ. ձավար
2 ճ. գ. յուղ
1 սոխ
աղ
Ձավարը խաշել, ավելացնել եռման ջրով թրջած և ջրքամած բանջարը և շարունակել եփը: Ընթացքում ավելացնել նաև սոխառածը: Մատուցել կարմիր պղպեղով:
Սպիտակ բանջարը հավաքում են գարնանը և հյուսելով չորացնում ու պահեստավորում: Հյուսքերը նմանեցնում են Աստվածածնի (նախկինում Անահիտի) ծամերին. այդտեղից էլ առաջացել է ճաշի անվանումը: Մուշում հավատում էին, որ Մարիամն ինքն էլ հավաքել է այս բանջարից:
1 ձուկ
2 կարտոֆիլ
2 լոլիկ
1 պղպեղ
30 գ կարագ
թարխուն
աղ
Ձուկը մաքրել, կտրատել 3 սմ լայնությամբ: Կարտոֆիլը մաքրել, կտրատել օղակաձև: Կաթսայի մեջ դասավորել կարտոֆիլը` վրան դնելով կտրտած ձուկը: Պղպեղը և լոլիկը կտրատել և լցնել ձկան վրա: Ավելացնել ջուր, աղ և կարագ: Եփելուց հետո ավելացնել թարխուն:
Այս ճաշատեսակը համեմատաբար նոր է կիրառության մեջ մտել: Նախկինում ձուկը եփել են առանց կարտոֆիլի և լոլիկի:
Կոլոլակով մածնապուր
ապուրի համար`
1 լ մածուն
1 ձու
1 սուրճի բ. բրինձ
50 գ կարագ
անանուխ
աղ
Կոլոլակի խմորը`
1/2 կգ ծեծած միս
1/2 կգ մանր կորկոտ
1 ճ.գ. պղպեղի մածուկ
քիմիոն
կարմիր և սև պղպեղ
աղ
Միջուկը`
1/2 կգ աղացած միս
1 սոխ
1/2 բ. աղացած ընկույզ
ձեթ
դարչին
կարմիր և սև պղպեղ
աղ
Պատրաստել միջուկը. սոխառածի վրա ավելացնել աղացած միսը, համեմել և եփել. լցնել ընկույզը և կրակն անջատել, թողնել սառչի:
Շաղել պատյանի խմորը, խառնելով բոլոր նյութերը: Երբեմն ձեռքերը թրջել սառը ջրի մեջ, ափով մի քիչ ջուր ցանել խմորի վրա և շարունակել շաղել: Խմորը պիտի լինի փափուկ, բայց ոչ ջրոտ, այնպես որ հարմար լինի կոլոլակները բացելու համար: Վերցնել խմորից մի ընկույզի չափով, շաղել, անցք բացել և մատների օգնությամբ մեծացնել փոսիկը: Լցոնել միջուկով, ապա փակել և ձվաձև դարձնել:
Մածունը հարել ձվով, եռացնել. լցնել բրինձն ու եռման ջուր և շարունակել եռացնել: Մատուցելուց 20 րոպե առաջ, տաք ապուրի մեջ ավելացնել կարագը, անանուխն ու կոլոլակները: Երբ կոլոլակները բարձրանան ապուրի երեսը, նշանակում է այն պատրաստ է:
Չրերով փլավ
2 բ. բրինձ
3 ճ.գ. յուղ
1 բ. տարբեր չրեր, չամիչ և ընկուզեղեն
լավաշ , աղ
Բրինձը թեթևակի խաշել եռացող աղաջրի մեջ. երբ հատիկները եռացող ջրի երեսը բարձրանան, դատարկել փլավքամիչի մեջ, սառը ջրով ողողել: Կաթսայի հատակին մի քիչ յուղ քսել, լավաշի կտորները փռել և վրան լցնել կիսախաշ բրինձը: Մի քիչ աղ ցանել, տեղ-տեղ յուղ դնել, կափարիչը ծածկել սրբիչով, փակել կաթսան և մարմանդ կրակով թրմել փլավը մոտավորապես 30 րոպե:
Մանրացնել չրերը և 1/2 ճ.գ. յուղով տապակել, ավելացնել 1 սուրճի բ. ջուր և շարունակել եփել: Մատուցելիս փլավի կեսը ծածկել լավաշի մանրացված քերանքով, իսկ մյուս կեսը` չրերով:
1 կգ ձավար
1 կգ միս աղ
Մսի վրա ջուր լցնել, եռացնել և մաքրել վրայի փրփուրը: Խաշվող մսի վրա ավելացնել ձավարը և մարմանդ կրակով եփել մինչև ամբողջությամբ փափկեն:
Եթե ցանկանում եք, որ այն լինի հարիսա, պետք է հարել, մինչև համասեռ դառնա. իսկ ամանորյա քյաշիկան չենք հարում. միսը կտորներով պիտի երևա ճաշի մեջ:
Բաղարջ
3 բ. ալյուր 2 ճ. գ. շաքարավազ 2 թ. գ. թթխմոր ջուր կաթի սեր
Խմորը հունցել, թողնել հանգչի: Պատրաստել ձվաձև կամ օղակաձև հացեր և թխել: Փռից հանելուց հետո վրան քսել կաթի սեր: